۲۴ اردیبهشت ابزارهای کمکی در ارتودنسی – الاستیک و هدگیر
ابزارهای کمکی در ارتودنسی
در این مقاله بیشتر درباره ارتودنسی بخوانید.
الاستیک
الاستیکها امکان حرکت دندانهای بالایی و پایینی به سمت موقعیت مناسب را فراهم میآورند.
گاهیاوقات برای حرکت دادن دندان به موقعیت مناسب، سیم به تنهایی کافی نیست.
در این شرایط الاستیک به دندانهای مشخصی(با توجه به برنامه درمانی) متصل میشود تا آنها را به سمت موردنظر حرکت دهد.
چگونگی استفاده از الاستیک
الاستیک را باید بیست و چهار ساعته و تمام هفت روز هفته استفاده کرد مگر این که دستور پزشک چیز دیگری باشد.
الاستیک تنها باید برای خوردن یا مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، از دهان خارج شود.
استفاده مداوم از الاستیک، یکی از مهمترین معیارهایی است که مشخص میکند برنامه درمانی به موقع تمام میشود یا خیر.
حداقل یک بار در روز باید الاستیک خود را عوض کنید.
اغلب بهترین برنامه برای تعویض الاستیک، یک بار درروز پس از بیدار شدن است.
علت این که الاستیک یکمرتبه در روز باید عوض شود ایناستکه الاستیکها کارایی خود را در مدت زمان کوتاهی از دست میدهند.
موارد مورد انتظار بعد از استفاده الاستیک
استفاده از الاستیک ابتدا ممکن است موجب احساس درد در دندانهایتان شود.
این درد با استفاده پیوسته از الاستیک ظرف چند روز از بین میرود.
اگرمدتی الاستیک را از دهان خود خارج کنید تا استراحتی به دندانهایتان بدهید، تنها باعث میشوید دفعه بعدی که آن را در دهان میگذارید، دوباره درد دندانتان شروع شود و در درمان پسروی داشته باشید.
توصیه هایی برای موفقیت الاستیک
اگر سوالی درباره چگونگی استفاده از الاستیک دارید، هر چه سریعتر با پزشکتان تماس بگیرید.
همیشه یک بسته الاستیک همراه خود داشته باشید تا هر جا میروید بتوانید آنها را استفاده کنید.
استفاده ناپیوسته از الاستیک ناکارامد خواهد بود.
اگر الاستیکتان شل یا پاره شد، هر دو الاستیک را بلافاصله عوض کنید.
اگر قلاب الاستیک شکست یا شل شد، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید تا مشکل را برایتان رفع کند.
اگر الاستیکهایتان رو به اتمام است، در مراجعه بعدی خود به پزشک، نیاز به الاستیک را یادآور شوید.
هدف اصلی ارتودنتیست شما این است که در کوتاهترین زمان ممکن، شما را صاحب لبخندی زیبا کند.
همکاری شما در استفاده از الاستیک طبق دستور پزشک، کمک میکند به این هدف دست یابید.
عدم استفاده از الاستیک منجر به طولانی شدن دوره درمان و تحت الشعاع قرار گرفتن نتایج درمان خواهد شد.
هدگیر
گاهی اوقات براکتها به تنهایی برای جابجایی دندانها به موقعیت صحیح شان کافی نیستند.
دربرخیازمواقع نمیتوانند مشکل مربوط به روابط فکی یا مشکل مربوط به رشد فکها را برطرف کنند.
در چنین شرایطی ممکن است متخصص ارتودنسی به شما پیشنهاد دهد تا از سایر دستگاهها استفاده کنید.
هدگیر ارتودنسی نامی عمومی برای وسیلهای است که بخشی از آن بیرون از دهان میماند و نیروی کافی برای جابجایی صحیح دندانها و هدایت رشدصورت فراهم میکند.
شایعترین کاربرد هدگیر، استفاده جهت اصلاح مشکلات مربوط به جلو بودن فک بالا است.
هدگیر از طریق قلابهای فلزی یا یک کمان فلزی به براکتها یا پلاک متحرک فک بالا متصل میشود.
پد گردنی یا یک پوشش پارچهای پسسری از هدگیر پشتیبانی میکند.
هدف هدگیر کند کردن یا متوقف کردن رشد فک بالا است.
بهعلاوه میتوان از هدگیر جهت ایجاد فضایی بیشتر برای مرتب کردن دندانهای کج استفاده کرد.
در این موارد هدگیر از طریق بندها و تیوبها به دندانهای آسیای بزرگ متصل میشود و کمک میکند تا این دندانهادر دهان بهسمت عقب بروند و فضا برای دندانهای جلویی باز شود.
اجزای هدگیر
المان فلزی
پدگردنی یاپوشش پارچهای پس سری
زمان بندی استفاده از هدگیر
یک نکته کلیدی در کاربرد هدگیر، همکاری بیمار است.
لازم است بیماران همکاری عالی داشته و مطمئن باشند که هدگیر بنابر ساعات تجویز شده در شبانه روز از سوی پزشک، مورد استفاده قرار میگیرد.
معمولاً این ساعات به ندرت کمتر از ۱۶ ساعت هستند.
بخش عمدهای از این ساعات میتواند مربوط به اوقات خواب باشد اما در هنگام روز نیز باید استفاده شود.
چون مشکل هر فردی متفاوت است، میزان زمان مورد نیاز برای پوشیدن هدگیر نیز توسط ارتودنتیست شما معین خواهد شد.
نکته مهم در مورد دوره زمانی پوشیدن هدگیر
با توجه به نوع خاص هدگیری که استفاده میکنید، نکات مهمی وجود دارند که باید آنها را بدانید.
احتمالاً مهمترین آنها این مورد است: بهمنظور کارآمدی هرچه بهتر هدگیر، شما باید با دقت از دستورات مربوط به پوشیدن هدگیرتان پیروی کنید.
به این معنا که هر روز به اندازه ساعات تجویزشده توسط پزشک، هدگیرتان را بپوشید.
اگر شبها هدگیر را میپوشید و یک شب فراموش کردید آنرا بپوشید، باید مدتزمان شب قبل را به ساعات پوشیدن روز بعد اضافه کنید.
در غیر این صورت هر چه در هفت روز قبل تلاش کردهاید به باد خواهد رفت!
سن مناسب برای استفاده از هدگیر
عموما هدگیر در بیماران در حال رشد مورد استفاده قرار میگیرد تا از طریق کند کردن یا متوقف نمودن رشد فک بالا، جلو بودن فک بالا را اصلاح کند و به فک پایین امکان جبران دهد.
در کاربردهای ارتوپدیک لازم است هدگیر تقریباً ده تا چهارده ساعت در روز پوشیده شود تا مؤثر واقع شود.
معمولاً بازه زمانی بین شش تا هجده ماه را در برمیگیرد.
این مقدار بستگی دارد به شدت ناهنجاری و اینکه میزان رشد بیمار چقدر است.
هدگیر همچنین در بزرگسالان ولی برای اهدافی متفاوت استفاده میشود.
برای حرکت دندانی در بزرگسالان ممکن است به استفاده 24 ساعته از هدگیر نیاز باشد.
شما میتوانید فقط هنگام غذاخوردن یا مسواک زدن هدگیر را بردارید.
گذاشتن هدگیر
- ابتدا تیوب های بزرگی را پیدا کنید که به بندهای دندانهای عقبی شما متصل هستند.
- اکنون که تیوب واقع در یک طرف دهانتان را پیدا کردهاید.
بدون اینکه فشار زیادی وارد کنید سیم داخلی فیس بو را به دهانه تیوب وارد کنید. - سپس سیم داخلی طرف دیگر فیس بو را وارد دهانه تیوب طرف مقابل کنید.
بعد آنرا به سمت پشت دهانتان هل بدهید تا سیم را به طور کامل وارد تیوبها کنید. - وقتی هر دو سیم را وارد کردید، سپس باید پد گردن را طبق راهنمایی ارتودنتیستتان تنظیم کنید.
به یاد داشته باشید که جلوی فیس بو را نگه دارید تا مطمئن شوید وقتی پد را تنظیم میکنید کمان داخلی از تیوب ها بیرون نزند.
نوار گردنی یا پس سری باید تنها توسط ارتودنتیست شما تنظیم گردد.
موارد مورد انتظار بعد از استفاده هدگیر
درد دندانها هنگام جویدن یا هنگامی که دندانها را لمس میکنید، امری عادی است.
معمولاً بزرگسالان ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از نصب هدگیر، درد را تجربه میکنند.
بیماران جوان تر زودتر واکنش نشان میدهند (مثلاً دو تا شش ساعت بعد).
به طور معمول درد ناشی از کاربرد هدگیر پس از چند روز از بین میرود اما ممکن است برای چند هفته هم طول بکشد.
عده کمی از بیماران از دندان درد دائمی شکایت میکنند.
وقتی درد از بین رفت بعید نیست که دوباره ظاهر شود و تعداد کمی از دندانها را درگیر کند.
اما باز هم این درد از بین میرود. به دلیل جابجایی دندانها، میزان درد در اوقات مختلف بین دندانهای مختلف متفاوت است.
نکته کلیدی برای رهایی هرچه سریع تر از حساسیت دندانها آن است که به طور مستمر هدگیر پوشیده شود حتی وقتی دندانها کمی درد میگیرند.
اگر از پوشیدن هدگیر دست بکشید موقتاً دندان درد شما بهبود مییابد اما به محض آنکه دوباره هدگیر را بپوشید علائم مجدداً ظاهر خواهند شد.
همچنین گاهی ممکن است روی دندانهای آسیا اندکی حس لقی را تجربه کنید.
این امر عادی است و نشانه آن است که هدگیر به درستی کار میکند.
با این حال اگر درد غیرعادی را حس کردید، به این نتیجه رسیدید که بند مربوط به دندانهای آسیا (همان دندانی که هدگیر وارد آن شده) شل شده یا حس کردید که ظاهراً هدگیر به درستی تنظیم نشده، همه این موارد نشانه وجود یک مشکل است.
در این صورت بلافاصله با ارتودنتیست خود تماس بگیرید.
در آوردن هدگیر
- ابتدا با نگهداشتن جلوی فیس بو پد گردن را از جایش بردارید، سپس به آرامی قلاب روی نوار گردنی را جدا کنید تا فشار برداشته شود.
بعد میتوانید طرف دیگر نوار را فیس بو آزاد کنید. - سپس قسمتی از فیس بو را که آنجا سیمهای داخلی و بیرونی در یک طرف دهان به هم متصل شدهاند، بگیرید و به آرامی رو به جلو بکشید تا قسمت کمانی فیس بو از تیوب ها آزاد شود سپس آنرا رها کنید،.
سیم طرف دیگر را هم به همین منوال بردارید.
اگر با هر نوع مقاومتی مواجه می شوید به هیچ وجه با قدرت بیشتر آنرا نکشید بلکه سعی کنید از زاویهای دیگر آنرا درآورید. - همیشه دقیقاً آنطور که ارتودنتیست تان به شما نشان داده، هدگیر را خارج کنید.
اگر دراین باره دقت نکنید ممکن است به گونهها، لبها، صورت یا حتی چشمهایتان آسیب برسانید. - تا زمانی که بندها را جدا نکردهاید هرگز اقدام به خارج کردن هدگیر ننمایید.
- هرگز سعی نکنید وقتی هدگیر روی صورتتان است آنرا در جایش محکم کنید.
- هرگز به کسی اجازه ندهید وقتی هدگیر روی صورتتان است آنرا بگیرد یا بکشد.
اعضای خانواده یا دوستی که ازهدگیر استفاده نمیکند ممکن است نداند که این کار چه خطری در پی دارد.