۲۲ مهر جراحی و کشیدن دندان عقل نهفته
اگر به طور منظم برای چک آپ نزد دندانپزشک بروید، به احتمال زیاد میدانید که دندان عقل شما بیرون آمده یا هنوز نهفته است. اگر دندانپزشک بر این عقیده باشد که شما باید دندان عقل خود را بکشید، احتمالاً نیاز به مراجعه به یک جراح دندان (پزشکی که برای انجام جراحیهای لثهها و دندانها آموزش دیدهاست) خواهید داشت تا ارزیابیهای لازم را انجام دهد. برخی از مردم هرگز مشکلی با دندان عقل خود نخواهند داشت و در برخی دیگر حتی این دندان تشکیل نمیشود.
دندان عقل چیست؟
دندان عقل آخرین دندان آسیایی است که بیرون میآید. این دندانها در انتهای دو سمت آروارهها قرار دارند. تقریباً در سنین بین 16 الی 19 سالگی شما باید قادر باشید که این دندانها را ببینید. در غیر این صورت، احتمالاً این دندانها نهفته خواهند بود، بدین معنی که هنوز نتوانستهاند از لثهها خارج شوند یا شاید اصلاً به طور کلی وجود نداشته باشند. دندانهای عقل آخرین دندانهای دائمی هستند که بیرون میآیند، از این رو اغلب فضای کافی برای ورود کامل آنها به دهان وجود ندارد. بنابراین به صورت نهفته یا به دام افتاده وجود خواهند داشت و گاهی نیاز خواهد بود که به کمک جراحی برداشته شوند.
مشکلات دندان عقل که منجر به کشیدن آن میشود:
در صورتیکه دندانهای عقل نهفته باشند یا رشد آنها باعث بهمریختگی ترتیب سایر دندانها شود، معمولاً کشیده میشوند، حتی اگر اصلا از لثه بیرون نیامده باشند یا بصورت جزئی بیرون آمده باشند.
دندان عقل نهفته یا به دام افتاده میتواند منجر به بروز مشکلاتی شوند.
برخی از این مشکلات عبارتند از:
درد. در یک طرف یا هر دو طرف دهان، در مواقع غذا خوردن یا سایر اوقات
عفونت. غذا و باکتریها ممکن است در قسمت باز شده یا اطراف دندان عقل جمع شده و منجر به تورم لثه شوند.
جابهجایی دندانها و تغییر در ظاهر دندانهای قدامی
کیست یا تومورهای فکی خوشخیم
چگونه دندانهای عقل کشیده میشوند؟
کشیدن ساده– اگر دندان یا دندانهای عقل شما نهفته نباشند ولی نیاز به برداشتن آنها باشد، شما میتوانید با بیحسی موضعی آنها را بکشید. برای این کار، دندانپزشک به کمک سوزن باریکی مادهی بیحسکننده را به لثههای اطراف دندان/ دندانهایی که باید کشیده شوند تزریق میکند. سپس با استفاده از ابزار خاصی این دندانها برداشته یا به اصطلاح میکشد.
کشیدن با جراحی– این عمل برای دندان/ دندانهای عقلی که کاملاً نهفته (به طور کامل با لثه و استخوان فک پوشیده شده باشند) یا بخشی از آنها نهفته (بخشی از آنها پوشیده باشد) باشد، انجام میشود. در جراحی دندان عقل قبل از عمل دندانپزشک یا جراح دندان با استفاده از سوزنی مادهی بیحسکننده را به لثههای اطراف دندان/ دندانهایی که باید کشیده شوند، تزریق میکند. سپس در اتاق عمل بیمارستان برای بیهوشی عمومی بیمار، به او داروی IV یا داروی بیهوشی داده میشود. جراحی دندان عقل نهفته ممکن است به ایجاد برشی کوچک برروی لثه برای کشیدن دندان/ دندانها نیاز داشته باشد.
روند بهبودی چگونه است؟
شما به احتمال زیاد پس از کشیدن دندان عقل خود دردی خفیف تا نسبتاً ناراحت کننده را تجربه خواهید کرد، اما این درد یا ناراحتی چند روزی بیشتر طول نخواهد کشید. بسیار ضروریست که در دورهی بهبودی از دستورالعملهای ارائه شده توسط جراح یا دندانپزشک خود پیروی کنید.
موارد زیر نمونههایی از دستورات مراقبتی پس از عمل و دورهی بهبودی هستند:
پس از ایجاد برش و برداشتن دندان عقل، قطعهای گاز پانسمان به شما داده میشود تا برروی زخم خود قرار دهید. شما باید این کار را برای 20 الی 30 دقیقه انجام دهید تا خونریزی قطع شده و لختهی خونی تشکیل شود.
بسته به نوع بخیههای شما، ممکن است به کشیدن آنها نیاز باشد. برخی از انواع بخیهها باید پس از بهبودی لثهها توسط جراح دندان کشیده شوند و برخی دیگر خود به خود جذب خواهند شد.
خوردن غذاهایی نرم مانند ماست، ژله، پودینگ، پنیر و ماکارونی پس از عمل توصیه میشود.
هر چند ساعت یکبار دهان خود را با استفاده از یک فنجان آب گرم و نصف قاشق چایخوری نمک بشویید. این کار از بروز عفونت جلوگیری میکند.
دستورات پزشک یا جراح خود را رعایت کنید. این کار احتمال بروز درد و مشکلات آتی را کاهش میدهد. بهبودی کامل پس از 1 الی 2 هفته حاصل خواهد شد.
در صورت بروز تب یا کاهش نیافتن درد پس از چند روز حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.
برای حداقل 24 ساعت پس از عمل از کشیدن سیگار پرهیز کنید.
از نی برای نوشیدن مایعات استفاده نکنید.
مایعات بسیار داغ را مصرف نکنید.
از خوردن غذاهای حاوی دانههای کوچک (دانههای کنجد) یا غلات کوچک (برنج)، به دلیل احتمال گیرافتادن آنها در حفرههای دندانی، پرهیز کنید.
آیا هیچگونه خطری در کشیدن دندانهای عقل وجود دارد؟
کشیدن دندانهای عقل به ندرت باعث بروز مشکلات بزرگی میشود، اما انجام جراحی، خطراتی احتمالی را به همراه خواهد داشت، از جمله:
درد و عارضهی حفرهی خشک- در حدود 5 درصد از جراحیهای کشیدن دندان عقل با عارضهی حفرهی خشک (زمانیکه لختهی خونی درون حفرهی بوجود آمده در اثر کشیدن دندان، ایجاد نشود و استخوان زیر آن در معرض جریان هوا و مواد غذایی قرار بگیرد) منجر میشوند. عارضهی حفرهی خشک میتواند بسیار دردناک باشد و معمولاً برای درمان به پانسمان خاصی نیاز دارد. پرهیز از، مصرف مایعات داغ، کشیدن سیگار، استفاده از نی و بیرون انداختن آب دهان بلافاصله پس از جراحی، احتمال بروز این عارضه را کاهش خواهد داد.
خونریزیهای شدید یا خونریزیهایی که بیش از 24 ساعت طول بکشد- خونریزی جزئی در طول 24 ساعت نخست پس از جراحی طبیعی است، لیکن نباید شدید باشد و نیز نباید بیشتر از یک روز طول بکشد.
احساس کرختی- داشتن احساس کرختی در دهان، چانه و احتمالاً لبها تا زمانی که تأثیر بیحسی موضعی (داروی بیحسی) از بین برود، امری طبیعی است. در صورتی که احساس کرختی لب پایین و چانهی شما ادامه پیدا کند، ممکن است یکی از رشتههای عصبی فک شما ملتهب شده باشد. این وضعیت عمدتاً زمانی اتفاق میافتد که دندانهای عقل پایین شما کشیده میشوند. تقریبا 3 تا 6 ماه طول خواهد کشید تا این رشتهی عصبی بهبود یابد و در موارد نادری ممکن است این آسیب دائمی باشد. در صورتیکه احساس کرختی بیش از یک هفته طول بکشد شما باید با جراح دندان خود تماس برقرار کنید.
آسیب به دندانهای کناری یا نزدیک دندان عقل- این مشکل اغلب کمتر اتفاق میافتد، لیکن گاهی ممکن است دندان یا دندانهای کناری دندان عقل نیز آسیب دیده باشند.